Η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ έφτασε στην Αθήνα το βράδυ της Πέμπτης όπου ήταν προγραμματισμένο να έχει ιδιωτικό δείπνο με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Την Παρασκευή θα συναντηθεί με τον Μητσοτάκη και την Πρόεδρο Κατρίνα Σακελλαροπούλου για να συζητήσουν την ενεργειακή πολιτική, την πανδημία του κορωνοϊού, το μεταναστευτικό και τις τεταμένες σχέσεις της Ελλάδας με τη γειτονική Τουρκία για εδαφικές διαφορές και δικαιώματα εξερεύνησης στην ανατολική Μεσόγειο.
Μέρκελ και Μητσοτάκης θα παραχωρήσουν συνέντευξη Τύπου μετά τις συναντήσεις της Παρασκευής.
Η επίσκεψη της Μέρκελ, η τέταρτη, θα είναι η τελευταία της επίσημη επίσκεψη. “Η καγκελάριος είναι ευγνώμων που έλαβε αυτήν την πρόσκληση (από τον Μητσοτάκη). Ανυπομονεί για την επίσκεψή της στην Αθήνα και θα συνομιλήσει εκεί”, δήλωσε ο εκπρόσωπός της, Στέφεν Ζάιμπερτ, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο την Τετάρτη.
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
Η ελληνική κρίση διαμορφώνεται
Στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου αποκάλυψε το 2009 ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού ξεπέρασε το 12%, διπλάσιο από ό,τι πιστευόταν προηγουμένως. Αργότερα αναθεωρήθηκε στο 15%, παρακάμπτοντας το όριο του 3% στην ευρωζώνη. Η αποκάλυψη ώθησε τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας να υποβαθμίσουν την Ελλάδα, δυσκολεύοντας την Αθήνα να λάβει οικονομική βοήθεια.
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
Η λιτότητα πυροδοτεί αναταραχή
Σε μια προσπάθεια να βοηθήσουν την Αθήνα να βγει έξω, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συμφώνησαν να διασώσουν την Ελλάδα το 2010. Το πρόγραμμα απαιτούσε μέτρα λιτότητας για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, μια κίνηση που δεν συμβαδίζει με πολλούς Έλληνες. Σε απάντηση, οι διαδηλωτές κατά της λιτότητας οργάνωσαν πανεθνικές απεργίες και διαδηλώσεις για να διαμαρτυρηθούν για τα μέτρα, ενώ κατά καιρούς συγκρούστηκαν με την αστυνομία. Μαζικές διαδηλώσεις ξέσπασαν το 2011 και συνεχίστηκαν για χρόνια.
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
αύξηση περιθωρίου
Δυσαρεστημένοι με την αύξηση της ανεργίας και της φτώχειας, η πλειοψηφία των Ελλήνων ψήφισε το 2012 υπέρ των περιθωριακών κομμάτων που αντιτάχθηκαν στη διάσωση και στα μέτρα λιτότητας που συνεπάγονται. Οι πρώτες εκλογές δεν έβγαλαν ξεκάθαρο νικητή και άνοιξαν το δρόμο για άλλη ψηφοφορία. Μετά τις δεύτερες εκλογές, το κεντροδεξιό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας ανέλαβε να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Το κόμμα δεσμεύτηκε για τη διάσωση.
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
Εντατικό σεμινάριο
Το 2015, οι Έλληνες έδωσαν στο αριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ την εντολή να πολεμήσει τη λιτότητα σε πρόωρες εκλογές, βάζοντας την Αθήνα σε μια έντονη εκπαίδευση με τις Βρυξέλλες. Τον Ιούνιο, ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε επίμαχα δημοψήφισμα για τους όρους του προγράμματος διάσωσης της ΕΕ. Στις 30 Ιουνίου, η Ελλάδα έγινε η πρώτη προηγμένη οικονομία στον κόσμο που χρεοκόπησε με πρόγραμμα διάσωσης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η Αθήνα επέβαλε ελέγχους κεφαλαίων για να σταματήσει τη φυγή κεφαλαίων.
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
σημείο καμπής
Το δημοψήφισμα για τη διάσωση είχε ως αποτέλεσμα την απόρριψη των όρων της ΕΕ, με το 61 τοις εκατό να καταψηφίζει ένα νέο πρόγραμμα διάσωσης. Αυτό όμως δεν εμπόδισε την κυβέρνηση Τσίπη να συμφωνήσει σε νέους όρους με τις Βρυξέλλες μετά την παραίτηση του τότε Έλληνα υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. Επέτρεψε στην Ελλάδα να αποφύγει την έξοδο από την ευρωζώνη και άνοιξε τον δρόμο για ένα νέο πρόγραμμα διάσωσης ύψους 86 εκατομμυρίων ευρώ (98 εκατομμύρια δολάρια).
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
Ο δρόμος προς την ανάκαμψη
Ως μέρος του προγράμματος διάσωσης του 2015, η Ελλάδα υιοθέτησε οικονομικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της περικοπής των δημοσίων δαπανών και της ιδιωτικοποίησης των κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Δύο χρόνια αργότερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προέτρεψε τις Βρυξέλλες να χαλαρώσουν τους όρους του προγράμματος διάσωσης και να παράσχουν ευρεία ελάφρυνση του χρέους, περιγράφοντας το χρέος της Ελλάδας ως μη βιώσιμο. Προκειμένου να βοηθήσει την Ελλάδα να εκπληρώσει τους όρους του προγράμματος διάσωσης, ο Τσίπρας συμφώνησε να επεκτείνει τις φορολογικές και συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις.
Η ελληνική κρίση χρέους: Μια σύντομη ιστορία
Το τέλος της εποχής;
Τον Αύγουστο του 2018, η Ελλάδα βγήκε επίσημα από το πρόγραμμα διάσωσης, που περιγράφεται από αξιωματούχους της ΕΕ ως «αρχή ενός νέου κεφαλαίου». Ο Επίτροπος της ΕΕ Πιερ Μοσκοβισί είπε ότι οι Έλληνες «μπορεί να μην αισθάνονται ότι η κατάστασή τους έχει βελτιωθεί πολύ», αλλά ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να «εργάζεται μαζί σας και για εσάς». Ωστόσο, με την υψηλή ανεργία και την ανεξέλεγκτη φτώχεια, ορισμένοι παρατηρητές αμφισβήτησαν την επιτυχία του προγράμματος διάσωσης.
Συγγραφέας: Louis Sanders IV
Η Μέρκελ ήταν μισητός βοηθός κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης χρέους
Η Μέρκελ δεν την υποδέχονταν πάντα στην Ελλάδα με ανοιχτές αγκάλες. Εξακολουθεί να θεωρείται από πολλούς ως η γυναίκα που επέβαλε τη λιτότητα στη χώρα κατά τη διάρκεια της ελληνικής χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2009, η οποία εξελίχθηκε στη δεκαετή κρίση του ευρώ.
Εκείνη την εποχή, η Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών της Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν μισητά πρόσωπα. Η Γερμανία ήταν ο μεγαλύτερος δανειστής και η Μέρκελ και ο Σόιμπλε, μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ζήτησαν βαθιές περικοπές στον προϋπολογισμό και αυξήσεις φόρων με αντάλλαγμα την υποστήριξή τους σε τρία διαφορετικά διεθνή προγράμματα διάσωσης άνω των ένα ευρώ. 300 δισεκατομμύρια (350 δισεκατομμύρια δολάρια).
Αφού έγινε δεκτός με μαζικές διαδηλώσεις Ελλήνων που ανεμίζουν αφίσες που την έδειχναν με το μουστάκι του Χίτλερ το 2012, η Αθήνα απαγόρευσε τις διαδηλώσεις κατά τις επισκέψεις της το 2014 και το 2019.
Παρά την απαγόρευση των διαδηλώσεων, οι Έλληνες έχουν προσβάλει τόσο τη Μέρκελ που συγκρούονται με την αστυνομία για την επίσκεψή της το 2019
Μέρκελ «η πιο δύσκολη στιγμή» εδώ και 16 χρόνια στην εξουσία
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ένας από τους πολλούς Έλληνες αξιωματούχους που λένε ότι η χώρα έχει αλλάξει. Μίλησε θετικά για την καγκελάριο, σημειώνοντας ότι είχε «ιδιαίτερες σχέσεις» με την Ελλάδα.
Την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, η συντηρητική πολιτικός είπε: «Νομίζω ότι θα είναι η πρώτη που θα παραδεχτεί -το έχει ήδη κάνει- ότι έχει επανειλημμένα ζητήσει πάρα πολλούς Έλληνες και ότι η λιτότητα είναι πέρα από αυτό που μπορεί να ανεχθεί η ελληνική κοινωνία. Ταυτόχρονα, ήταν αυτή που αντιτάχθηκε στις συστάσεις των υπουργών της να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη.
Τον Σεπτέμβριο, η Μέρκελ είπε στους Έλληνες δημοσιογράφους ότι οι διαπραγματεύσεις διάσωσης ήταν η «πιο δύσκολη στιγμή» στα 16 χρόνια της θητείας της. Η κρίση έχει ήδη εξαφανίσει το ένα τέταρτο της ελληνικής οικονομίας και πυροδότησε τεράστια ανεργία.
Καθώς η Ελλάδα ανακάμπτει, οι συμπεριφορές προς τη Μέρκελ έχουν μαλακώσει επίσης. Όταν την υποδέχτηκε το 2019 ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας -ο οποίος ήταν σφοδρός επικριτής στα χρόνια της κρίσης- εμφανίστηκε ανακουφισμένη λέγοντας «οι δυσκολίες είναι πίσω μας τώρα».
